Paliwo nazywane jest „krwią wojny”. A jednostki, które zaopatrują armię ukraińską w olej napędowy, benzynę i smary, to naczynia krwionośne, które łączą tyły z linią frontu. Dzięki temu czołgi i pojazdy opancerzone z ukraińskimi insygniami taktycznymi na pokładzie mogą polować na wroga, artylerzyści mogą przemieszczać się na linie ognia i zmieniać pozycje, helikoptery mogą bić okupantów z powietrza, a pojazdy wojskowe mogą pracować jak w zegarku.
Dziś, w Dniu Specjalistów Służby Paliw i Smarów Sił Zbrojnych Ukrainy, rozmawiamy o specyfice ich niezbyt publicznej, ale ważnej i niebezpiecznej pracy.
„My tak naprawdę pracujemy, żyjemy i śpimy obok materiałów wybuchowych”
Główną wartością ukraińskiej armii są ludzie. W szczególności tych, których heroizm i profesjonalizm nie są obnoszone. Ci, od których bezpośrednio zależy zdolność armii do manewrowania i reagowania na działania wroga. Ci, których wróg uważa za jeden z priorytetowych celów.
„My bowiem pracujemy, żyjemy i śpimy obok materiałów wybuchowych, mówi Dmytro, dowódca kompanii zaopatrzeniowo-paliwowej połączonej jednostki, która dostarcza paliwo do jednego z kierunków frontu na wschodzie: Wokół ciebie zawsze jest cała masa sprzętu z paliwem… Ale ja uważam to tylko za pracę. Chociaż w dość trudnych warunkach. Często byliśmy śledzeni przez wrogie drony. Zdarzały się przypadki, że w jakimś miejscu rozdawaliśmy paliwo, a następnego dnia, gdy nikogo tam nie było, leciały tam pociski. Na szczęście wyszliśmy bez szwanku. Robimy wszystko, co w naszej mocy, aby tak było nadal”.
Serwis na wydziale paliw i smarów to ciągłe poszukiwanie i stosowanie niestandardowych, kreatywnych rozwiązań technicznych – mówi szef firmy. Dotyczy to zwłaszcza kamuflażu i zmylenia wroga. Wspomina jedno zdarzenie, które wywołało wielkie zdziwienie wśród dowództwa i uśmiechy wśród jego żołnierzy – kierowców cystern z paliwem:
Żołnierze połączonej jednostki paliwowo-smarowej nie tylko otrzymują paliwo i nasycają nim brygady bojowe, czasami otrzymując olej napędowy i benzynę kilka razy dziennie. Oboje chronią się i dbają o wszystkie niezbędne potrzeby jednostki. A każdego dnia i każdej nocy ich praca wytrzymuje próbę jakości: czy zrobili wszystko dobrze, czy też byli niezawodnie zakamuflowani.
„W nocy słyszymy rosyjskie Shahedy i pociski manewrujące przelatujące po niebie nad nami, a nieco dalej zaczyna nad nimi pracować nasza obrona przeciwlotnicza, – mówi dowódca kompanii, – Myślimy: dziś lecą do naszej duszy, czy nie? Na początku jest to przerażające, ale po kilku latach człowiek przyzwyczaja się do wszystkiego.”
Dmytro jest dowódcą kompanii zaopatrzeniowo-załadowczej połączonej jednostki, która dostarcza paliwo na jeden z kierunków frontu na wschodzie
Dmytro wstąpił w szeregi Sił Zbrojnych Ukrainy w 2001 roku, po ukończeniu szkoły wojskowej. Służył w jednostkach wsparcia Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych Ukrainy na zachodniej Ukrainie. Rok 2014, początek wojny rosyjsko-ukraińskiej, przypadł na okres służby wojskowej. Został zdemobilizowany, gdy intensywność działań wojennych nie zmniejszyła się. Przez około trzy lata Dmytro pracował jako kierowca za granicą: prowadząc swoją ciężarówkę, przejechał wszystkie drogi krajów skandynawskich. Ale po rozpoczęciu inwazji na pełną skalę nie mógł stać z boku: porzucił swoją prestiżową pracę i malownicze fiordy.
„Sam przyszedłem do TCC i zmobilizowałem się do jednostki motoryzacyjnej, a właściwie w mojej specjalności”– wspomina serwisant.
Jeśli jest paliwo, jest opór
W wojsku paliwo jest potrzebne każdemu, bez wyjątku. Ale są niuanse.
Być może głównymi konsumentami są formacje czołgów: jeden ciężko opancerzony „potwór”, który rusza w teren z walką, spala ponad pół tony oleju napędowego na sto kilometrów. Działa samobieżne i lekko opancerzone pojazdy zużywają znacznie mniej. Grupa operatorów BSP, saperów czy specjalistów od walki elektronicznej, którzy podróżują pickupem lub minibusem, ma 50 razy mniejsze „apetyty” na paliwo niż załoga czołgu. Ale bez paliwa i smarów żaden pojazd gąsienicowy lub kołowy nie wyruszy na misję bojową.
Dlatego rosyjscy najeźdźcy atakują ukraińską infrastrukturę paliwową i energetyczną, licząc na stworzenie problemów dla Sił Zbrojnych Ukrainy. Ale dzięki profesjonalizmowi żołnierzy służby paliw i smarów, nawet w najtrudniejszych czasach dostawy nie zatrzymały się na jeden dzień.
Dmytro wspomina, jak jego jednostka pracowała w okresie niedoboru i wzrostu cen paliw w Ukrainie:
Tupraca nad jakością
«Paliwo to krew wojny, jego zaopatrzenie to arterie armii, – mówi Dmytro, – Ale jeśli „krew” jest złej jakości, czołg lub pojazd nie pojedzie daleko».
Jakość paliwa sprawdzana jest w kilku etapach:
- Każda partia posiada swój własny certyfikat jakości.
- Jednostka wsparcia otrzymuje paliwo i smary w bazach magazynowych wraz z dokumentami potwierdzającymi jakość.
- Siły Zbrojne Ukrainy mają również własne laboratoria, które pobierają próbki przed udaniem się cystern z paliwem do tankowania sprzętu wojskowego.
Dmytro uważa, że jest miejsce na poprawę:
„Wyniki wielokrotnych badań laboratoryjnych paliwa mogą pojawić się po tym, jak większość partii została już zatankowana i zużyta. Lepiej byłoby zobaczyć je trochę wcześniej– mówi dowódca kompanii – Jednak w naszej praktyce badania nie wykazały istotnych problemów”..
Każda partia paliwa jest sprawdzana pod kątem jakości. Zdjęcie firmy zajmującej się dostawą i załadunkiem paliw i smarów
Dzień Specjalistów ds. Paliw i Smarów Sił Zbrojnych Ukrainy to historia bohaterstwa
Mało kto wie, ale to zawodowe święto było oparte na dramatycznych wydarzeniach podczas obrony Debalcewe. Zimą 2015 r., gdy jednostki ukraińskie otrzymały rozkaz zorganizowanego wycofania się w rejon Switłodarska, armia rosyjska aktywnie ostrzeliwała wszystkie szlaki logistyczne, starając się zamienić ukraiński przyczółek w „kocioł”. Ale bohaterstwo dwóch żołnierzy faktycznie uratowało ukraińską grupę, dając jej możliwość odejścia wraz ze sprzętem.
16 lutego 2015 r. Dmytro Szkindiuk, bojownik serwisu paliw i smarów, wsiadł za kierownicę cysterny zamiast zwykłego kierowcy. I wraz z jednym z oficerów swojej jednostki, mimo ostrzału, dostarczał Debalcewe paliwo dla ukraińskich pojazdów opancerzonych. To „tankowanie” wystarczyło, aby większość sprzętu z myśliwcami zdołała uciec z półokrążenia. Dmytro Szkindiuk za ten piekielny dzień otrzymał Order „Za Odwagę” III stopnia.
Profesjonalizm, odwaga i pomysłowość specjalistów serwisu paliw i smarów odegrały niezwykle ważną rolę w kilku innych kluczowych operacjach wojny rosyjsko-ukraińskiej. Bez nich nie byłaby możliwa ani ofensywa, ani skuteczna obrona.
- Bitwa o Kijów (luty-marzec 2022 r.): kiedy armia ukraińska zatrzymała rosyjską ofensywę na naszą stolicę, serwis paliw i smarów zaopatrzył w paliwo cały sprzęt, mimo że wróg odciął część szlaków logistycznych wokół Kijowa.
- Kontrofensywa charkowska (wrzesień 2022 r.): błyskawiczne natarcie Sił Zbrojnych Ukrainy wymagało jasnej logistyki, a ukraińscy czołgiści dotrzymali kroku grupie ofensywnej, co pozwoliło jej nie zwalniać.
- Obrona Bachmutu (2023): długotrwała obrona była możliwa tylko dzięki stabilnym dostawom surowców, pomimo rosyjskiego ostrzału na szlakach zaopatrzeniowych.
- Obwód kurski (2024-2025): nieoczekiwane przebicie ukraińskich formacji zmechanizowanych na rosyjskie tyły, utrzymanie terytoriów w Rosji, związanie Rosjan w walce i kontynuacja działań ofensywnych – wszystko to stało się możliwe dzięki dobrze ugruntowanej logistyce paliwowej do przyczółka kurskiego.
Zdjęcie główne wykonał Dmytro, dowódca firmy zajmującej się dostawą i załadunkiem paliw i smarów
