17 listopada okazało się, że prezydent USA Joe Biden zezwolił Ukrainie na użycie na terytorium Rosji pocisków balistycznych dalekiego zasięgu ATACMS. 19 listopada informację tę potwierdził Departament Stanu USA.
Pierwsza partia pocisków ATACMS o zasięgu do 160 km została przekazana Ukrainie we wrześniu 2023 roku. Pod koniec marca 2024 roku Stany Zjednoczone przekazały Ukrainie rakiety dalekiego zasięgu – do 300 km. Broń ta znacznie rozszerza możliwości ukraińskich wojsk na polu walki, pozwalając im uderzać w cele wroga na większy promień niż dotychczas.
Opowiemy więcej o charakterystyce technicznej pocisków ATACMS, a także o tym, gdzie w Rosji możemy je zdobyć.
Co to jest ATACMS
ATACMS (system ATACMS) Army Tactical Missile System to amerykański system taktycznych pocisków balistycznych opracowany przez firmę Lockheed Martin. Został opracowany podczas zimnej wojny i po raz pierwszy użyty w 1991 roku podczas wojny w Zatoce Perskiej.
Pociski te należą do klasy ziemia-ziemia: są wystrzeliwane z ziemi i uderzają w cele naziemne. Po wystrzeleniu pocisk wznosi się wysoko, przyspiesza i uderza w cel niemal pionowo z prędkością ponad 3500 km/h. Pociski mają 4 m długości, 61 cm średnicy i są zdolne do rażenia celów naziemnych na odległość do 300 km, w zależności od modyfikacji. Główną różnicą między pociskami o różnych modyfikacjach jest masa głowicy bojowej, jej typ i system naprowadzania. Aby uniemożliwić wrogowi dokładne określenie współrzędnych wyrzutni, pocisk może poruszać się po trajektorii quasi-balistycznej, ale w tym przypadku maksymalna odległość do celu jest zmniejszona.
Do wystrzeliwania ATACMS wykorzystywane są wyrzutnie M142 HIMARS i M270 MLRS, które są już w służbie Sił Zbrojnych Ukrainy. Te MLRS są przeznaczone do niszczenia koncentracji wroga, baterii artylerii, systemów obrony powietrznej, stanowisk dowodzenia i magazynów.
W ubiegłym roku Ukraina otrzymała pociski dalekiego zasięgu ATACMS o zasięgu 165 km. W tym roku, zgodnie z Dziennik „New York Times”Stany Zjednoczone przekazały ponad 100 pocisków o większym zasięgu. Jednocześnie nie jest znana dokładna liczba wszystkich modyfikacji ATACMS przekazanych Ukrainie.
Jak Ukraina już użyła rakiet ATACMS
Po raz pierwszy Ukraina użyła pocisków ATACMS o zasięgu do 165 km w październiku 2023 r., uderzając w rosyjskie lotniska w Berdiańsku i Ługańsku. Na opublikowanych później zdjęciach satelitarnych widać co najmniej dziewięć zniszczonych śmigłowców Ka-52 i Mi-8.
Pod koniec maja 2024 r. Sztab Generalny potwierdził, że Siły Obronne skutecznie uderzyły pociskami ATACMS w rosyjską przeprawę promową w tymczasowo okupowanym Kerczu na Krymie. W czerwcu Rosjanie ogłosili uderzenia rakietami ATACMS na Ługańsk i Sewastopol, ale nie było potwierdzenia ze strony Sił Zbrojnych Ukrainy. 3 października 2024 r. Sztab Generalny poinformował, że Siły Obronne Ukrainy uderzyły w rosyjską stację radarową Nebo-M pociskami balistycznymi ATACMS.
W nocy 19 listopada 2024 r. w arsenale rakietowym w obwodzie briańskim rozległy się eksplozje. Według doniesień medialnych atak na magazyny wroga został przeprowadzony przy użyciu rakiet ATACMS.
W jakie cele na terytorium Rosji Ukraina może uderzyć pociskami ATACMS
Za pomocą pocisków ATACMS o zasięgu do 300 km Ukraina może uderzyć w ważne cele strategiczne na terytorium Rosji, w szczególności w miastach Kursk, Woroneż, Biełgorod, Rostów nad Donem, Briańsk i Lipieck. Na Słowa analityk wojskowy Mychajło Samus, wśród następujących celów:
-
węzły logistyczne, rozmieszczenie personelu i poligony;
-
rosyjskie wojskowe bazy lotnicze, w szczególności w Kursku, Woroneżu i Jejsku;
-
składy amunicji, stanowiska dowodzenia i dowództwa łączności;
-
Wyrzutnie Iskanderów i systemy obrony powietrznej.
Wśród lotnisk wojskowych, do których Ukraina może „dotrzeć” za pomocą ATACMS, są Morozowsk i Millerowo w obwodzie rostowskim, Jejsk, Kuszczewsk i Primorsko-Achtarsk na Terytorium Krasnodarskim, Baltimore i Buturlinowka w obwodzie woroneskim, Chalino koło Kurska, lotnisko Lipieck, Sieszcza w obwodzie briańskim, Szajkowka w obwodzie kałuskim itp.
Infografika BBC
Zgodnie z materiałami „Publiczny», «Fakty», BBC, Wikipedia (w języku angielskim