Para Ukraińców, Andrij i Natalia Manucharowowie, którzy otrzymali rosyjskie paszporty i wyjechali w przededniu inwazji na pełną skalę, posiada udziały w firmach mikrokredytowych w Ukrainie. A syn Manucharowa, Iwan, jest deputowanym z ramienia partii Jedna Rosja do parlamentu okupowanego Krymu. O tym Mówi w śledztwie dziennikarzy projektu „Schematy”, opublikowanym w poniedziałek 29 lipca.
Dziennikarze zwrócili uwagę na sieć organizacji mikrokredytowych „Prosto Pożyczka” i „Kredyt Czas”. Firma „Tylko pożyczka” działa w Ukrainie od 10 lat i posiada ponad trzydzieści oddziałów. Firma oferuje szybkie pożyczki od dwóch do 50 tysięcy Hrn. Oficjalna strona internetowa zauważa, że oprocentowanie w Prosto Pożyczka może sięgać nawet półtora miliona procent w skali roku, w zależności od kwoty pożyczki i okresu jej spłaty.
„W oficjalnym rejestrze właścicielem 90% udziałów w spółce jest obywatel Ukrainy Andrij Manaczrow. Jednak, jak dowiedział się „Schematy”, Manuczarow otrzymał rosyjskie obywatelstwo na Krymie w 2014 roku. Świadczą o tym dane Federalnej Służby Podatkowej Federacji Rosyjskiej, które uwzględniają paszport obywatela Rosji Andrieja Manucharowa z ważnym numerem podatkowym” – mówią śledczy.
„Schematy” przypominają, że przed przystąpieniem do biznesu mikrokredytowego Manuczarow był urzędnikiem państwowym i kierował państwowym stowarzyszeniem „Ukrmorport”, posiadającym pod swoją jurysdykcją 19 ukraińskich portów morskich, a w Rosji był doradcą dyrektora generalnego federalnego przedsiębiorstwa Federacji Rosyjskiej „Rosmorport”, które zarządza wszystkimi portami morskimi wroga. Dziennikarze przytaczają też fakty dotyczące powiązań Andrieja Manucharowa z rosyjskimi politykami, m.in. udziału w turniejach tenisowych w samozwańczej Abchazji, która nie jest kontrolowana przez władze gruzińskie, oraz w okupowanym Sewastopolu w 2015 i 2016 r. przy wsparciu Rosjan.
Żona Manucharova, Natalia, jest właścicielką innej organizacji mikrokredytowej z sieci – „Kredyt czasowy”. Firma posiada co najmniej 11 biur na terenie całego kraju. W oficjalnym ukraińskim rejestrze Natalia figuruje jako obywatelka Ukrainy. W tym samym czasie „Schematy” ustaliły, że w 2014 roku otrzymała również obywatelstwo Federacji Rosyjskiej.
Na czele komisji ds. polityki informacyjnej, technologii i łączności stoi syn pary, Iwan Manucharow, który jest deputowanym do parlamentu okupowanego Krymu z ramienia partii Jedna Rosja. Manuczarow Jr. otwarcie popiera inwazję Rosji w Ukrainę na pełną skalę, o czym świadczy jego kanał na Telegramie „Manucharov Crimea Z”, gdzie mówi o wsparciu okupantów wojskowych.
Dziennikarze twierdzą, że klienci takich organizacji mikrokredytowych często stają się zakładnikami sytuacji z powodu niemożności spłaty zadłużenia, biorąc pod uwagę wysokie stopy procentowe. W efekcie dłużnicy mogą stać się łatwym łupem zarówno dla lokalnych oszustów, jak i rosyjskich rekruterów, którzy oferują zarobienie pieniędzy za „wykonane” zadanie, np. podpalenie samochodu żołnierza Sił Zbrojnych Ukrainy.
„Schematy” informują, że wiosną 2022 r., po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji Rosji w Ukrainę, Narodowy Bank wydał dekret zakazujący Rosjanom zarządzania pozabankowymi instytucjami finansowymi, takimi jak „Prosto Pożyczka” czy „Kredyt Czasowy”. Zgodnie z tą decyzją instytucja kredytowa powinna wyznaczyć powiernika o odpowiedniej reputacji biznesowej. A jej kandydatura powinna zostać zatwierdzona przez NBU.
„Na prośbę »Schemes« Narodowy Bank poinformował, że »Prosto Pożyczka« i »Kredyt Czasowy« nie skontaktowały się z nimi w sprawie wyznaczenia takiego powiernika. Co więcej, wiosną br. NBU przedłużył licencje na prowadzenie działalności tym firmom. Okres ważności jest nieograniczony.” W tekście czytamy.
„Schematy” dostarczyły dowodów wskazujących, że Manucharov i jego żona kontrolowali i nadal kontrolują firmę za pośrednictwem wybranego przez siebie przedstawiciela – poprzez wydanie pełnomocnictwa do reprezentowania interesów w firmie dla tej samej osoby.
Na prośbę dziennikarzy Narodowy Bank odpowiedział, że obecnie nie posiada żadnych informacji, które mogłyby wskazywać na to, że Manucharowowie mają rosyjskie obywatelstwo. Obiecali wysłać wnioski do Służby Bezpieczeństwa i agencji wywiadowczych w celu uzyskania dodatkowych informacji. Służba prasowa banku wyjaśniła, że w przypadku potwierdzenia informacji, że osoby te posiadają obywatelstwo Federacji Rosyjskiej, Narodowy Bank może cofnąć licencje spółkom Prosto Pozyka Sp. z o.o. i Time Credit Sp. z o.o.
W komentarzu dla śledczych „Schematów” Andriej Manuczarow zaprzeczył obecności rosyjskiego paszportu, mówiąc, że to „nonsens” i zalecił „przyjmowanie leków”. Żona i syn Manchurova nie odbierali telefonów. Według dziennikarzy, Manuczarow i jego rodzina opuścili Ukrainę w przededniu inwazji na pełną skalę, a ich 27-metrowy jacht wW tym roku został zauważony w południowo-zachodniej Turcji. O tym, że Manucharov może mieszkać w Turcji, świadczy również jedno z pełnomocnictw na 2023 rok, wydane przez niego w Stambule i będące do dyspozycji dziennikarzy.
