Czy możemy oczekiwać od Rosjan czegoś humanitarnego i cywilizowanego?
Dzieci wierzą w bajki, a dorośli mają tendencję do wymyślania fikcji i przekonywania się, że mają coś wspólnego z rzeczywistością. To ostatnie było wielokrotnie obserwowane podczas wojny Rosji na pełną skalę z Ukrainą: za 2-3 tygodnie wszystko się skończy, Rosja wkrótce upadnie, kończą im się rakiety, pieniądze, „chmobiki”, protesty pokryją jutro place rosyjskich miast…
Złudzenie europejskich elit politycznych i biznesowych, które postawiły na Rosję po rozpadzie ZSRR, mając ją jako wiarygodnego partnera, można również uznać za jedną z przyczyn tej wojny. Nadzieja dla rosyjskiej opozycji, demokratyczne przemiany w Federacji Rosyjskiej i nagle przebudzenie człowieczeństwa w Rosjanach wydaje się oszukiwaniem samego siebie.
Nigdy nie pozbędziemy się mitów – musimy o tym pamiętać! Jednocześnie nie można pozwolić, aby zastąpiły rzeczywistość.
O Muza, śpiewaj nam o królu tyranach
Istnieją języki i kultury o znaczeniu lokalnym, narodowym i światowym, ale to nie działa z Rosjanami. W nich język i kultura są po prostu „wspaniałe”. Przynajmniej według samych Rosjan! „Wielcy” nie są więc oczywiście tak majestatyczni i wybitni. W końcu naprawdę wartościowe rzeczy nie muszą być wszędzie krzyczane. Z drugiej strony, jeśli szturchniesz palcem psa i powiesz, że jest wilkiem, ktoś się zgodzi. Wśród zawsze krytycznych, wcale nie skorumpowanych i wolnych od infantylnego nacjonalizmu, także intelektualiści Zachodu. Rosja poszła tą drogą. W kwestii literatury i sztuki, bohaterów narodowych i wybitnych postaci historycznych.
Ile hałasu jest wokół bohaterów Ukraińców: obraził Żydów, tym Polakom nie robi wrażenia, Niemcy nie zrozumieją podziwu… Jednocześnie nikt nigdy nie był zainteresowany faktem, że bohaterami Rosjan był gang legalizowanych zbirów. To powinno być alarmujące, ale nie powinno. Komfort wydaje się dziś ważniejszy niż notatki o wczorajszej wojnie. Dlatego bez wyrzutów sumienia wszyscy pracowali z państwem, którego historia jest interpretacją demokracji i godności jako słabości. Udawali, że nie zauważają tego, co kryje się za znakiem „Rosja”: usprawiedliwienie dziwaków, gloryfikacja masowej śmierci i przemocy, uwielbienie przestępców.
Władimir Władimirowicz „zmienia zawód”
Kto w dzieciństwie nie patrzył na Iwana Wasilewicza, który „zmienia zawód”? Mówię o dwumetrowym mężczyźnie z kozią brodą, który w carskiej szacie i z berłem ściga radziecki wieżowiec i uczy, jak podbić kobietę. Ten obraz jest zabawny, zrozumiały dla publiczności i postrzegany jako własny. Cóż, prawie sąsiad. „Slapstick”! Gaidai i jego zespół wykonali dobrą robotę.
Jednak w obrazie filmowym jest pewna rzeczywistość. Bez względu na to, jak bardzo chciałbym wierzyć w historię Bułhakowa-Gajdajda, ale jest ona o krwawym tyranie, dla którego śmierć milionów jest statystyką. Ta radziecka komedia opowiada o bolesnym i szalonym „Putinie”, który „wziął Kazań”, „Astrachań” i nigdy nie zatrzymał się, aby wysłać wojska na kolejną kampanię wojskową lub zatopić swoich poddanych we krwi. „Putin XVI wieku” również stracił kontakt z rzeczywistością. Spędził połowę swojego życia w brutalnych wojnach i nie przestał nakazywać rąbania głów, nie ufał nikomu i był zaangażowany w śmierć swoich krewnych. Jest jednak carem, silną ręką, idealnym władcą dla moskiewsko-rosyjskiego.
O kim jeszcze powinny powstawać filmy? Wyobraźcie sobie komedię o Putinie w koszuli nocnej, trochę niezręczną, zabawną i „zabawną”, jak powiedzieliby Rosjanie, biegającą po wieżowcu Mariupola ze swoją słynną „walizką”.
Na żądanie Puszkina
Niemniej jednak jest to film, produkt masowy. Porozmawiajmy o sztuce wysokiej. Na przykład Opera. Powiedz: „Borys Godunow”! „Trzeci Rzym” i twoja własna ścieżka są oczywiście wspaniałe! I czy nie najlepiej wbijać tych ideologów do głów potencjalnych adeptów opowieściami o starcu nad końmi, przypuszczalnie pochodzenia tatarskiego, który utorował sobie drogę do tronu jako „przybysz”. Doprowadziło to do ostatecznego wyginięcia Rurikowicza i kryzysu państwowości w Moskwie, jeszcze większej degradacji społeczeństwa. „Dobrzy” sąsiedzi chcieli wykorzystać sytuację, która dodała dramatyzmu tej historii.
Czy to naprawdę coś, co cały świat chciałby wprowadzić? Chociaż o kim jeszcze w historii Rosji można rozmawiać? Sam Puszkin napisał o Borysie Godunowie!
Historia jako lustro
Nie wydaje się, aby Rosjanie aprobowali Republikę Nowogrodzką lub reformy z czasów cesarza Aleksandra II. Niemniej jednak obłudny i zdradziecki poborca daniny dla chana Iwana Kality, tyran Iwan Groźny, despota Piotr I, silna ręka Katarzyny II lub „żandarm Europy” Mikołaj I, kat narodów Stalin, a nawet marasmatyczny Putin już znalazły miejsce w ich historii. Dzieje się tak pomimo faktu, że każdy z listy jest okrutnym tyranem i mordercą. Ten ostatni również znajduje się na kopalni złota, ale ludzie toną w ściekach, biedzie i krwi. Ale z kolan podniósł je!
W końcu ma to swoją własną logikę. W Moskwie nie znali humanizmu ani renesansu. Ich elity mogły tylko marzyć o przywilejach i godności. Rozwój działalności wydawniczej i szkolnej, polemiki religijnej i rozumienie tradycji starożytnych i biblijnych, a więc refleksja nad współczesną rzeczywistością. To wszystko jest dla nich obce i niezrozumiałe. Podobnie było z samorządem miast. Absolwenci i nauczyciele Kolegium Kijowsko-Mohylańskiego, „którzy wyjechali” w kierunku północno-wschodnim, nie przestali tęsknić za intelektualną atmosferą Kijowa. Niektórzy z nich robili kariery i „pokazywali się”, ale wciąż dusili się w moskiewskiego cezarepapizmu, połączonego z prowincjonalną biedą. Niewiele zjawisk było dozwolonych na ziemiach moskiewsko-rosyjskich, które były podstawą współczesnej cywilizacji Zachodu. Nawet w przypadku chrześcijaństwa w Rosji historia jest specyficzna: mityczny tomos, wymyślony patriarchat, skradziona metropolia kijowska itp.
To naturalne, że wartości Zachodu są obce i wrogie Rosjanom. Nie rozumieją zasady szacunku dla drugiego, własności prywatnej i osobistej opinii. W ich świecie człowiek jest niczym. To wyraźnie pokazuje wojny prowadzone przez Federację Rosyjską. Śmierć, gloryfikacja morderstw, brutalna siła i „przebijanie się przez kolano” – to ich głęboka filozofia i tajemnicza dusza.
Ostatni car Rosji
Można być krytycznym wobec historii, jej znaczenia i znaczenia praktycznego. Jednak przeszłość dostarcza wskazówek, których nie należy lekceważyć. Historia to nie tylko wczoraj, ale także dzień dzisiejszy i wartości. Rosjanie nigdy nie ukrywali swojej istoty. Kurs polityczny, polityka kulturalna i etykietowanie przeszłości w Federacji Rosyjskiej są bardzo odkrywcze. Nie ma dobrych wiadomości dla Ukrainy, eurooptymistów czy demokratycznej opozycji. Tak samo jest w historii Rosji. Ci, którzy są przeciwko królowi i oficjalnej linii, zawsze przegrywają. Zamiast tego król, niezależnie od tego, czy jest „biały”, „czerwony”, czy po prostu błotnisty – jak obecny, wszystko jest możliwe. Nacjonalizować własność Europejczyków i nie zwracać niczego, wywołać wojnę światową i nie reagować… Ci liberalno-demokratyczni słabeusze wciąż są pozbawieni talentu i znów będą czołgać się na kolanach.
Rosjanie nie uznają prawdy o swoich zbrodniach, kłamstwach i destabilizacji innych krajów. Warto pozbyć się złudzeń. Naprawdę nie wierzę w pokojową i bezpieczną przyszłość dla Ukrainy, kiedy Rosja będzie w pobliżu w obecnej formie. Wcale nie demokratyczny „demokrata” Jelcyn, który zmiażdżył parlament czołgami. Putin, który pomieszał rosyjskie społeczeństwo wieloma schematami i kombinacjami i „dokręca orzechy”. Nawalny, który dławi się mini-cesarską kanapką. Kto następny? Kto jest następną komedią, gdzie kat zmienia swój zawód? Czy ta seria jest najnowsza i nie powinieneś szukać demokratycznej pchły w futrze agresywnego i wściekłego wilka? Jakich pozytywnych przemian oczekujemy tam, gdzie myśli o wolności i demokracji nie tolerują? Czy można porzucić utopijne złudzenia i zmienić retorykę w kwestii rosyjskiej? Nawiasem mówiąc, w Federacji Rosyjskiej istnieją ruchy, które już uznają część swojej winy za agresję i deklarują gotowość do wypłaty odszkodowań. Mają cele, potrzebują wsparcia. Putin chce przejść do historii. Może jako ostatni car Rosji?
